Các công ty mới vào ngành có thể kế thừa kinh nghiệm rất lớn từ những người tiên phong đầu tư hàng tỷ đô vào công nghệ AI (Artificial Intelligence - Trí thông minh nhân tạo) và bây giờ đang bắt đầu gặt hái thành quả.
Sau nhiều thập niên gây thất vọng cùng cực và những lời hứa viễn vông, AI cuối cùng đang bắt đầu bộc lộ những lợi ích thiết thực cho những công ty ứng dụng đầu tiên. Những nhà bán lẻ ứng dụng công nghệ số dựa vào AI để quản lý kho vận - thậm chí đặt hàng tự động khi lượng hàng dự trữ xuống thấp. Các công ty điện lực sử dụng AI để dự báo nhu cầu sử dụng. Những nhà sản xuất xe hơi đưa công nghệ này vào dòng xe tự hành.
Làn sóng phát triển AI được cấu thành từ 3 yếu tố. Thứ nhất là sự tiến bộ không ngừng của công nghệ máy tính, các thuật toán và mô hình AI ngày càng tinh vi hơn và yếu tố thứ ba, gần như quan trọng hơn hết, thế giới đang tạo ra một nguồn nhiên liệu không tưởng cho AI - data (dữ liệu). Hàng tỷ gigabyte mỗi ngày được thu thập bởi mạng lưới các thiết bị trải dài từ trình duyệt đến những tuabin cảm ứng.
Hoạt động kinh doanh từ dòng chảy này đã thu hút vốn đầu tư gấp ba lần trong năm 2016 trong khoảng 26 tỷ đô và 39 tỷ đô - như cách đây 3 năm. Phần lớn các khoảng đầu tư này bào gồm các khoản chi cực lớn vào quá trình nghiên cứu và phát triển nội bộ (R&D) từ những công ty DNA digital như Amazon, Baidu và Google.
Với tất cả những khoản đầu tư này, phần lớn ứng dụng AI bên ngoài lĩnh vực công nghệ đều ở giai đoạn ươm mầm, thử nghiệm. Rất ít công ty dám triển khai ở quy mô lớn. Trong một bài thảo luận của “McKinsey Global Institute” với nhan đề: “Artificial intelligence: The next digital frontier? (Tạm dịch: Trí tuệ nhân tạo, ranh giới tiếp theo của digital ?), khảo sát hơn 3000 công ty có nhận thức về AI trên khắp thế giới, chúng tôi nhận thấy những công ty áp dụng AI trước tiên giữa những công ty lớn trong ngành có xu hướng tiến gần đến làn ranh này hơn. Họ triển khai AI trên khắp các nhóm công nghệ, sử dụng AI trong thành phần cốt lõi của chuỗi giá trị, tận dụng AI để tăng doanh thu cũng như giảm chi phí và được hậu thuẫn từ ban lãnh đạo công ty.
Mặt khác, những công ty chưa ứng dụng Ai ở quy mô lớn hoặc một phần cốt lõi trong kinh doanh bởi vì họ chưa chắc chắn về thực tiễn sử dụng AI hay hiệu quả mong đợi khi đầu tư cho AI.
Tuy nhiên, minh chứng gần đây chỉ ra rằng AI có thể phát huy giá trị thực cho những công ty sẵn sàng ứng dụng trên nhiều hoạt động và trong những chức năng trọng yếu. Trong khảo sát này, những người ứng dụng với AI sớm kết hợp năng lực digital cùng sự chủ động trong chiến lược, có lợi nhuận biên cao hơn và họ mong đợi khoảng cách về hiệu suất so với những công ty khác sẽ càng mở rộng trong 3 năm tiếp theo.
Mô hình ứng dụng này đang tạo ra khoảng cách giữa những người tiên phong trong digital và phần còn lại. Những phân ngành dẫn đầu theo chỉ số MGI’s Industry Digitization Index như công nghệ cao và viễn thông, dịch vụ tài chính cũng đang dẫn dắt nhóm triển khai AI và có những kế hoạch đầu tư tham vọng vào AI.
Nhóm dẫn đầu này sử dụng nhiều công nghệ trên nhiều tính năng hoặc đưa AI trở thành cốt lõi cho hoạt động kinh doanh của họ. Những công ty sản xuất xe hơi dùng AI để cải thiện hiệu quả sản xuất cũng như phát triển xe tự lái. Trong khi các công ty dịch vụ tài chính sử đưa vào tính năng trải nghiệm dịch vụ của khách hàng.
Khi các công ty này mở rộng việc ứng dụng AI và có được nhiều data hơn, nhóm theo sau sẽ rất khó theo kịp.
Chính phủ cũng phải thích nghi với sự thay đổi này bằng việc đưa ra các đạo luật khuyến khích sự công bằng mà không kìm hãm sự đổi mới. Đồng thời, xác định những ngành nghề có khả năng tự động hóa và đảm bảo các chương trình tái đào tạo khả thi cho nhóm cá nhân chịu ảnh hưởng trực tiếp từ việc ứng dụng AI. Nhóm này cần được trang bị những kỹ năng để vận hành, không phải để cạnh tranh với máy móc.
Tương lai của AI sẽ đổi mới, nhưng có thể không được chia sẻ đồng đều. Các công ty ở Mỹ đã thu hút 66% đầu tư bên ngoài vào AI năm 2016, Trung Quốc đứng thứ hai với 17% và đã tăng nhanh. Cả hai quốc gia đều đã và đang phát triển “hệ sinh thái - AI” - với hàng loạt công ty, tổ chức tài chính và người dùng AI - cùng chiến lược quốc gia được ban hành trong vòng 18 tháng vừa qua với những khía cạnh trọng điểm của AI. Một vài trường hợp được hỗ trợ bởi hàng tỷ đô la từ các sáng kiến gây quỹ cho AI.
Hàn Quốc và Anh đã ban hành chiến lược tương tự. Các quốc gia khác có mong muốn trở thành đối trọng trong lĩnh vực AI nên học hỏi một cách khôn ngoan từ nhóm tiên phong này.
Lợi ích từ việc ứng dụng AI là rất rõ ràng. Đối với nhiều công ty, điều này có nghĩa hành trình số hóa đang tăng tốc. AI sẽ không cho phép những doanh nghiệp rút ngắn bất cứ giai đoạn nào. Họ cần phải có đầy đủ nguồn lực digital và kỹ năng để triển khai công nghệ AI hiệu quả.
Về McKinsey Global Institute
McKinsey & Company là một công ty tư vấn quản lý toàn cầu cung cấp phục vụ các doanh nghiệp hàng đầu, chính phủ, tổ chức phi chính phủ và tổ chức phi lợi nhuận. Chúng tôi giúp khách hàng tạo ra những thay đổi bền vững và nhận ra những mục tiêu quan trọng nhất của họ. Gần một thế kỷ qua, chúng tôi đã xây dựng một công ty độc nhất cho nhiệm vụ này.
